4/2009 FORU DEKRETUA, urtarrilaren 19koa, adingabeak telebistaren aurrean babesteko mekanismoen erabilera arautzen duena.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
Zioen azalpena
Adingabeei babes juridikoko esparru egokia emateari buruzko kezka nazioarteko legediaren eremuan agertzen da. Legedi horretan hainbat testutan agertu da haurrak eta gazteak babesteko beharra. Ildo horretan nabarmentzen dira Haurraren Eskubideen Konbentzioa, New Yorken 1989ko azaroaren 20an erabakia, eta Haurraren Eskubideen Europako Gutuna, Europako Parlamentuaren ekainaren 8ko 172/92 ebazpen bidez onetsia.
Beste alde batetik, Espainiako 1978ko Konstituzioak bere 39. artikuluan familiaren babes soziala, ekonomikoa eta juridikoa ziurtatzeko agintzen die botere publikoei, eta bereziki, seme-alabei babes osoa emateko. Kontzeptu berri horren emaitza gisa sortu zen Adingabearen babes juridikorako urtarrilaren 15eko 1/1996 Lege Organikoa. Lege horren helburua botere publiko guztiak, adingabeen arloko erakundeak, guraso eta ahaideak eta herritarrak orokorrean lotuko dituen babes esparru juridiko zabala eraikitzea da.
Nafarroako Foru Komunitateari dagokionez, haurrentzako eta nerabeentzako sustapenari, laguntzari eta babesari buruzko abenduaren 5eko 15/2005 Foru Legea prozesu luze baten burutzapena da. Prozesu horren xedea gizarte laguntzaren, haur eta gazte arloko politikaren eta adingabeen tutoretza eta babesaren nahiz gizarteratzearen arloetan Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoak ematen dizkion eskumen esklusiboak garatzea da.
Zentzuzkoa denez, gazteak eta haurrak babesteko mekanismoak ezartzea gizartearen eremu guztiei dagokie, eta ez da salbuespena ikus-entzunezko komunikazioen arloa. Telebista gaur egun adingabeentzat aisialdiko eta entretenimenduko lehentasunezko tresna da, eta xehetasun handiagoekin, ikastekoa. Gainera, haur eta gazteen artean eragin handiena duen hedabidea da.
Haurrak eta gazteak ikus-entzunezkoen arloan babesteko berariazko tresnak sortzeko beharra Europako Batasunean laster jarri zen agerian, eta alde horretan nabarmena da ikus-entzunezko eta informazioko zerbitzuetan adingabeak eta giza duintasuna babesteari buruzko Liburu Berdea, 1996ko urriaren 16koa, eta funtsean, 89/552/EEE Zuzentaraua, urriaren 3koa, telebista seinaleen irrati-hedapeneko jarduerei buruz estatu erkideek eman lege, erregelamendu eta administrazio xedapenen koordinazioari buruzkoa. Azken horren helburuetako bat telebistako programetan eta publizitatean adingabeen gorputzaren, gogoaren edo moralaren garapenari buruzko arauak finkatzea da. Aipatu arauak barne-antolamenduan sartu ziren ekainaren 7ko 22/1999 Legeak aldatu uztailaren 12ko 25/1994 Legearen bidez.
Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoak Nafarroako Foru Komunitateari eskumena ematen dio irrati-difusioaren eta telebistaren araubidea legez garatu eta exekutatzeko. Horren babespean Nafarroako ikus-entzunezkoen jarduera arautu eta Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseilua sortzeko uztailaren 5eko 18/2001 Foru Legea onetsi zen. Lege horren lehenengo artikuluak helburuak ezartzen ditu; horietako bat da erabiltzaileen interes bidezkoak defendatzea eta bereziki adingabeenak, haien garapen fisiko, mental eta moral egokia babesteko. IV. kapituluan adingabeak programazioaren eta publizitatearen aurrean babestea berariazko helburu duten arau batzuk agertzen dira. Foru lege horren 26.1.ñ) artikuluak Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseiluari haur edo gazteentzat kaltegarriak izan daitezkeen saioak legez ezarritako babes-ordutegietatik kanpo kokatzeari buruzko errespetua sustatzeko ahalmena ematen dio.
Beste alde batetik, haurren eta nerabeen sustapen, arreta eta babesari buruzko Foru Legeak, bere 19.2 artikuluan, hedabide guztiek adingabeei hezkuntza arloko arreta berezia eman diezaietela saiatzeko eta adingabeek telekomunikazioen bitartez beren garapena kaltetzen ahal duten zerbitzuak ez eskuratzeko laguntza emateko betebeharra esleitzen die Nafarroako Administrazio Publikoei. Foru lege horren bigarren xedapen gehigarriak adierazten duenez, adingabeak telebistako programazioaren eta publizitatearen aurrean babesteari buruz, aplikatzekoa izanen da 89/552/EEE Zuzentaraua Espainiako antolamendu juridikoan sartzeko uztailaren 12ko 25/1994 Legean xedatuta dagoena. Arau horren edukiaren zati bat Nafarroako ikus-entzunezkoen jarduera arautu eta Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseilua sortzeko uztailaren 5eko 18/2001 Foru Legean agertzen da.
Aipatu 18/2001 Foru Legearen azken xedapenetako lehenengoak ahalmena ematen dio Nafarroako Gobernuari behar adina xedapen emateko hura garatu, bete eta aplikatzeko. Aipatu foru legearen bidez sortzen den Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseilua, Konstituzioaren balore eta printzipioak bermatu eta sustatzeaz eta bereziki gazteak eta haurrak babesteaz arduratuko den organo independente gisa taxutzen da.
Zehazki, aipatu 18/2001 Foru Legearen arauzko garapenari dagokionez, 16.3 artikuluak hau ezartzen du: Foru legeak indarra hartzen duenetik hiru hilabetera, telebistako operadoreek adostasunik lortu ez badute programen kalifikazioak aurkezteko sistema bateratu bat ezartzeko, Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseiluak sistema horren funtzionamendua ziurtatzeko behar diren arauen gaineko proposamen loteslea eginen dio Nafarroako Gobernuari.
Nafarroako Ikus-entzunezkoen Kontseiluak, agindu horretan ezarrita dagoena betetzeko, Nafarroako Gobernuari telebistako programen sailkapen eta seinalizaziorako sistema uniformea ezarri ahal izateko neurriak hartzea proposatu behar dio, uztailaren 12ko 25/1994 Legearen (lege hori ekainaren 7ko 22/1999 Legeak aldatu zuen) 17. artikuluko 3. idatz-zatia garatzen...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba