18/2008 FORU LEGEA, azaroaren 6koa, Nafarroako ekonomia suspertzeko 2009-2011 urteetarako neurriei buruzkoa.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
NAFARROAKO GOBERNUKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK
Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak onetsi duela honako
FORU LEGEA, NAFARROAKO EKONOMIA SUSPERTZEKO 2009-2011 URTEETARAKO NEURRIEI BURUZKOA.
ZIOEN AZALPENA
Egoera ekonomikoari dagokionez, jardueraren dezelerazio argia bizi dugu egun, bai nazioartean bai Espainian, eta horrek, dudarik gabe, eragina izanen du Nafarroako ekonomian. Egoera honen jatorrian nazioarteko finantza krisia, petrolioaren prezioen gorakada nabarmena eta lehengaien garestitze orokorra daude; Espainian, gainera, etxebizitzen eraikuntzaren sektorea, duela gutxira arte ekonomia nazionalaren eragileetako bat izan dena, gelditu egin da bat-batean. Aurka ditugun fenomeno ekonomiko horiek eragin handikoak dira eta, epe laburrean nahiz ertainean, aurrean testuinguru ekonomiko zaila izanen dugula iradokitzen dute.
Nafarroako Gobernua, egoeraz jabeturik, egoera ekonomiko negatibo honi aurre egiten ahalegintzeko xedeari begira jarri eta ekintza politikoaren zenbait ildo jorratzen aritu da azken hilabeteotan. Ekimenek printzipio hauek dituzte gidari:
-Jarduera ekonomikoa sortzea enpleguen desagerpenari mugak jarri ahal zaizkion sektoreetan, bereziki eraikuntzan, etxebizitzen zaharberritzean eta azpiegitura publikoetan.
-Pertsonei eta familiei lagunduko dieten erreforma fiskalak bultzatzea, PFEZaren bidez, bai eta enpresei ere, BEZaren eta Sozietateen gaineko Zergaren kudeaketaren bidez.
-Enpresa ekimenak arintzea, abalak lortzeko bideak erraztuz eta, horren ondorioz, ekimen pribatuko proiektuetarako finantzaketa.
-Gastu publikoa kontrolatzea, zergen bidezko diru-bilketa txikiagoak defizit fiskal handirik ekar ez dezan.
Ekimen publiko horietan guztietan, Nafarroako Gobernuak behar zen adostasuna bilatu du beste indar politikoen artean, batetik neurriak gauzatzeko sostengua lortu behar zelako eta, bestetik, beste alderdi politiko garrantzizko batzuek Nafarroako ekonomiaren egoera konplexu honi aurre egiteko ekintzak proposatzen parte-hartze aktiboa izateko asmoa adierazia zutelako.
Esparru zabaleko lehen neurria "Nafarroa 2012" Plana izan da, Nafarroako Gobernuak 2008ko apirilaren 21ean onetsia, 2008ko apirilaren 14an Nafarroako Alderdi Sozialistarekin akordioa izenpetu ondoren. Plan horretan aurreikusirik dago 2008tik 2011ra bitarteko urteetan 4.508,9 milioi euroko inbertsioa egitea ekipamendu eta azpiegitura publikoetan. "Nafarroa 2012 Plana" 2008ko maiatzaren 23an onetsi zuen Nafarroako Parlamentuak.
Nolanahi ere, Nafarroako ekonomia suspertzeko neurri garrantzitsu hau finantza eta zerga arloetako neurriekin osatu behar da, eta horretarako prestatu da foru lege hau, bai eta aurrerago kasuan kasuko arau mailarekin ezarriko diren beste ekimen batzuk ere.
Neurri fiskalek pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren eta sozietateen gaineko zergaren esparruei eragiten diete.
Lehenbizikoan neurri ugari hartu dira, gehien bat Nafarroan 2009tik 2011ra etxebizitzak zaharberritzea sustatzeko politika aktiboaren inguruan, eta halaber PFEZaren bidez zama fiskala nabarmen murrizteko xedearekin, zergak ordaintzen dituzten errenta baxuenen kasuan.
Hortaz, ohiko etxebizitza zaharberritzearen kontzeptua malgutu egin da, tratamendua balio erantsiaren gaineko zergak ematen dionaren antzekoa izan dadin; nabarmen handitu da orain arte indarra izan duten kenkarien zenbatekoa; eta pizgarri berezi bat ezarri da zaharberritzeko lanek energia eraginkortasuna hobetzeko neurriak ere hartzen dituzten kasurako.
Bestalde, laneko kenkaria aldatu da, helburu hauekin:
-
Lan etekinen zerga tratamendua hobetu, eta zergaren ekitatea eta zuzentasuna areagotzea.
-
Zergaren progresibitatea areagotzea, kenkaria handiagoa izatea onuragarria baita laneko errenta txikienentzat, eta onura hori zenbat eta eskalan altuago egon tartea orduan eta txikiagoa da. Horretarako, lau tarte ezarri dira kenkaria kalkulatzeko, orain dauden hiruen ordez.
-
Familiek erabilgarri duten errenta handitzea. Kenkaria handitzeak baliabide erabilgarri gehiago emanen dizkie zergadunei, eta horrek lagunduko du barneko eskaera bultzatzen, bai kontsumoarena bai inbertsioarena, produkzioa sustatzen eta jarduera handiagoa sortzen.
Foru lege honek ezartzen duen lan kenkari berria handiagoa da zenbatekoari dagokionez eta, lehen esan bezala, lau tarte ezarri dira hura kalkulatzeko.
Lehendabiziko tartean 9.100 euroko lan etekin garbiak edo txikiagoak dituzten zergadunak daude; horien kasuan kenkaria egungo 850 euroko zenbatekoa izatetik 1.290 euro...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba