186/2014 FORU AGINDUA, apirilaren 2koa, Gizarte Politiketako kontseilariak emana, Hirugarren Adineko eta Desgaitasuneko Egoitzetan loturak erabiltzeko protokoloa onesten duena.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 14ko 15/2006 Foru Legeak, I. tituluan, gizarte zerbitzuen hartzaileen eskubide eta betebeharren katalogoa biltzen du eta egoitzetako gizarte zerbitzuen erabiltzaileen berariazko eskubide eta betebeharrak arautzen ditu.
Foru lege horren 8. artikuluan ezartzen da egoitzetako zerbitzuen erabiltzaileen eskubideetako bat dela immobilizazio edo murrizketa fisiko edo tratamendu farmakologikorik ez jasatea sendagileak agindu eta gainbegiratu gabe, non ez dagoen erabiltzailearen nahiz hirugarrenen segurtasun fisikorako arrisku berehalakorik, eta egiten diren jarduketak dokumentu bidez justifikatu beharko dira erabiltzailearen espedientean, erregelamenduz ezartzen den moduan eta, bestetik, Fiskaltzari jakinarazi beharko zaio.
Artikulu horren arauak garatzeko, Nafarroako Foru Komunitateko egoitzetako gizarte zerbitzuen esparruan lotura fisiko eta farmakologikoen erabilera arautzen duen irailaren 28ko 221/2011 Foru Dekretua onetsi zen (2011ko 204. Nafarroako Aldizkari Ofiziala, urriaren 14koa).
Foru dekretu horrek argi eta zehatz definitzen du loturaren kontzeptua, baita haren aldaerak ere, ez dadin kontzeptuzko nahasmendurik izan, eta prozedurako berme batzuk ezartzen ditu Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 14ko 15/2006 Foru Legearen 8. artikuluan aurreikusitako baldintzen arabera, hau da, medikuaren manuz agintzen diren loturak erabiltzeko. Gainera, foru dekretuak argibide ondoko baimen beharrezkoa arautzen du lotura fisikotzat jotako edozein metodo aplikatzeko. Argibide ondoko baimenaren dokumentu hori aipatu dekretuaren 5.c) eta 7. artikuluetan dago arautua; nahitaezkoa dela aurreikusten da, araudian berean jasotako aparteko kasuetan izan ezik, eta banakakoa dela aplikatu gogo den lotura bakoitzeko, baita erabiltzaileak edo hurbilekoek idatzita uko egiten ahalko diotela haren aplikazioari.
Nafarroako Foru Komunitateko Osasun Arloko Eskubide eta Betebeharrei buruzko azaroaren 8ko 17/2010 Foru Legearen 49.9 artikuluaren esparruan gauzatu behar da aldez aurretik informazioa jasotzeko eta argibide ondoko baimenaren dokumentua sinatzeko eskubide hori.
Orobat, irailaren 28ko 221/2011 Foru Dekretuak zenbait berme jasotzen ditu botika psikotropikoak eta oheko barandak erabiltzeko; izan ere, “per se” loturak izatera iritsi gabe, kontrol zorrotz baten xede izan behar dute, ez dadin erabilera desegokirik izan, ezta haien ondoriozko istripurik ere.
Beraz, aipatu foru dekretuak ezarritakoan oinarrituta eta haren 20.2 artikuluaren aginduan aurreikusitakoa betez, Hirugarren Adineko eta Desgaitasuneko Egoitzetan loturak erabiltzeko protokolo bat onetsi behar da; bertan, zentroko profesionalek loturak erabiltzeko dituzten nahitaezko gutxieneko batzuk ezartzen dira, baita erregistro ugari ere, protokoloa aplikatzen den esparruko zentro guztiek eduki beharko dituztenak.
Zentroek, erabilerarako jarraibide horiei eta erregistroei esker, loturen erabilera arrazionalagoa eta justifikatuagoa eginen dute, denbora tarte laburragoetan eta, betiere, haiek desagertzea edo metodo ez hain murriztaileekin ordeztea helburu izanik. Bestetik, gizarte zerbitzuen arloko departamentu eskudunak aukera izanen du behar bezala kontrolatzeko zentroek arlo honetako erabiltzaileen eskubideak eta loturak erabiltzeko bermeak betetzen dituzten edo ez.
Horrenbestez, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari buruzko abenduaren 3ko 14/2004 Foru Legearen 41.1 g) artikuluak ematen dizkidan ahalmenak erabiliz,
AGINDU DUT:
-
Hirugarren Adineko eta Desgaitasuneko Egoitzetan loturak erabiltzeko protokoloa onestea. Eranskin gisa gehitu zaio foru agindu honi.
-
Foru agindu hau Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitara dadila agintzea.
-
Protokolo honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.
Iruñean, 2014ko apirilaren 2an.–Gizarte Politiketako kontseilaria, Iñigo Alli Martínez.
HIRUGARREN ADINEKO ETA DESGAITASUNEKO EGOITZETAN LOTURAK ERABILTZEKO PROTOKOLOA
Bat.–Deskripzioa/helburuak.
221/2011 Foru Dekretuaren arabera, hauxe da lotura fisikoa: “nahita murriztea pertsona baten bat-bateko espresioa edo portaera, edo mugitzeko askatasuna, edo haren jarduera fisikoa, edo gorputzeko edozein ataletara normal iristeko aukera, edozein metodo fisiko aplikatuz, pertsonari edo gorputz ondoan, aise askatzea zail izanik”.
Lotura fisikoak lotutakoen osasunari arrisku larria edo eragozpenak ekartzen ahal dizkioten metodoak dira, eta ezin dira inoiz komenentziagatik edo diziplinagatik erabili. Lotura fisikoak komenentziaz erabiltzea da lana edo ahalegina edo baliabideak aurreztea dakarrenean, eta ez onura handiagoa neurri horien menpeko pertsonari.
Dokumentu honen bidez lotura fisikoen erabilera arrazionalizatua lortu gogo da Hirugarren Adineko eta Desgaitasuneko Egoitzetan. Profesionalentzat lotura fisikoen erabilera azken baliabidea izatea du helburu, dauden aukera guztiak erabili eta agortu ondoren, ez daitezen komenentziagatik edo inertziagatik erabili. Orobat, dokumentu honen bidez, aipatu zentroetan botika psikotropikoen eta baranden erabilera kontrolatu eta jarraipena egitea lortu nahi da, preskripzioa ez berrikusteagatik haien erabilera kronikoa izan ez dadin.
Bestetik, haiek erabiltzeko protokolo egoki eta homogeneoa, indarra duen araudiari egokitua, bermatu gogo da zentro guztietan (irailaren 28ko 221/2011 Foru Dekretua, Nafarroako Foru Komunitateko egoitzetako gizarte zerbitzuen esparruko lotura fisikoen eta farmakologikoen erabilera arautzen duena).
Kontuan hartuko da lotura lehenbailehen kentzea dela azken helburua, hori litekeena bada.
Hori lortzeko, zer prozedurari jarraitu zehazten da, baita zer dokumentu erabili beharko diren ere agindutako lotura guztiak erregistratzeko.
Barandak “per se” lotura fisikoaren kontzeptuan sartzen ez badira ere, helburu murriztaileekin erabiltzen ahal direnez, kontrola eta berme batzuk behar dira haiek aplikatzeko, eta horiek protokolo honetan arautzen dira.
Azkenik, garrantzitsua da familiak eta hurbilekoak jabetzea lotura fisikoen erabilerak epe laburrean, ertainean eta luzean dituen arriskuez. Hortaz, beharrezkoa da zentroek ingresatzen den unean informatzea loturen erabilera erregulatzen duen araudiari buruz, baita zentroak oro har hartzen dituen neurrei buruz ere, haien erabilera desegokia galarazteko; orobat, adieraztea loturen batzordea dagoela eta nola osatua dagoen; horretarako, informazio hori sarrerako kontratuan edo erantsitako dokumentazioan agertuko da. Batzorde horrek egoiliarra baloratzen duenean, berari, familiakoei eta hurbilekoei emanen zaie informazioa loturen erabilerak dituen arriskuei, dauden aukerei eta haien jarraipenari buruz eta, azkenik, protokolo honetan aurreikusitako ereduaren arabera, lotura fisiko jakin bat denbora batez aplikatzeko beharrezkoa den baimenari buruz.
Bi.–Nori zuzentzen zaion.
Adineko Pertsonen Eremuko eta Desgaitasun Eremuko egoitzetan bizi diren pertsona guztiei aplikatuko zaie protokolo hau, bai ingresatzen dutenean, bai zentroan duten egonaldian, langileek, interesdunak edo familiakoek horren beharra atzematen dutenean.
Erabilitako lotura bakoitzean jarriko da praktikan protokolo hau.
Hiru.–Inplikatutako profesionalak.
Lantalde bat edo loturen batzorde bat sortuko da diziplina anitzeko taldearen barrenean, eta egoitza bakoitzean protokoloa ezartzeaz arduratuko da. Banakako arreta plana prestatzeaz eta jarraipena egiteaz arduratzen diren profesional guztiek edo batzuek osatuko dute.
Lau.–Prozedura.
Lau.1.–Fakultatiboaren agindua behar duten lotura fisikoak (221/2011 Foru Dekretuaren II. kapitulua).
-
Balorazioa.
Egoiliar bakoitzaren behar eta arazoak baloratuko dira, eta hura lotzeko neurriak ezartzea egokia edo desegokia den aztertuko da. Orobat, loturen aldean izan daitezkeen aukerak baloratuko dira, baita haien aplikazioak sortzen ahal dituen ondorio txarrak eta onak ere.
Egoitzan sartu eta lehen hamabost egunean eginen zaie balorazio hori egoiliar berriei, edo egoiliarrak, familiakoek edo egoitzako langileek eskatuta, zentroan ingresatuta daudenean. Azkenik, fakultatiboek eginen dute preskripzioa.
Zentroko egoiliarrak lotzea planteatzen den kasuetan, txosten bat eginen da, honako hauek adierazita:
–Egoiliarraren datu pertsonalak.
–Eskaeraren arrazoia. Azalpen arrazoitu laburra.
–Hartutako alternatibak eta haien porrota (azalpen laburra).
–Eskatzen den lotura mota: eskatzen den lotura motak ahalik eta gutxien murrizten duena izan behar du beti.
–Aurkezten diren...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba