60/2019 FORU AGINDUA, otsailaren 19koa, Eskubide Sozialetako kontseilariak emana, etxebizitza arloko VI. kontrol eta ikuskapen plana onesten duena, 2019. eta 2020. urteetarako.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 44. artikuluak Nafarroari aitortzen dio eskumen esklusiboa etxebizitzaren arloan, baita lurraldearen antolamenduaren arloan eta hirigintzarenean ere. Nafarroako Gobernuari gai horietan dagozkion botere eta eginkizun publikoen gaineko lege multzoan zehazten da eskumen hori. Eginkizun horietako bat ikuskatzea da, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 40.1.c) artikuluak xedatu bezala.
Nafarroako Etxebizitzaren Babes Publikoari buruzko ekainaren 24ko 8/2004 Foru Legea onesteak bultzada handia ekarri zion ikuskatze lanari etxebizitza arloan. Arauak bazuen titulu bat, osoa, etxebizitza arloko iruzurra kontrolatu eta aurreikusteari buruzkoa, eta hura garatuz onetsi zen etxebizitza arloko I. kontrol eta ikuskapen plana, 2009an eta 2010ean indarra izan zuena.
Nafarroan Etxebizitzarako Eskubideari buruzko maiatzaren 10eko 10/2010 Foru Legeak ere, bere aurrekoaren ildoari jarraituz, titulu oso bat du etxebizitza arloko iruzurraren kontrolari eta aurreikuspenari buruz. Arau honetan nabarmendu behar da lehen aldiz arautzen dela etxebizitza arloko ikuskatze lana, baita horren eginkizunak eta hura baliatzearen ondoriozko akten edukia ere eta, 60. artikuluan, Foruzaingoaren laguntza aurreikusten du.
10/2010 Foru Legearen 57. artikuluak etxebizitza arloko biurteko kontrol eta ikuskapen planak prestatzen jarraitu beharrari ekiten dio; izan ere, ikuskatze lanari aplikatutako plangintzaren teknikak hark eskatzen duen objektibotasuna ziurtatzen du, eta indar handiagoa ematen die arauei berezkoak dituen ahalak erabiltzeko orduan.
Etxebizitza arloko biurteko kontrol eta ikuskapen planaren helburuak zehazteko eta zenbateraino betetzen diren ebaluatzeko lankidetza organo gisa, Nafarroako Gobernuak, 2008ko maiatzaren 12ko bilkuran, departamentu arteko Koordinazio Batzordea sortu zuen Nafarroan etxebizitza arloko iruzurra kontrolatzeko.
Hauek dira onetsi eta abian jarritako plangintzako tresnak: Lurraldearen Antolamenduko eta Etxebizitzako kontseilariaren urriaren 22ko 330/2008 Foru Aginduaren bidez onetsitako I. kontrol eta ikuskapen plana (2008ko 148. Nafarroako Aldizkari Ofiziala, abenduaren 5ekoa), 2009ko eta 2010eko ekitaldietan indarra izan zuena; Lurraldearen Antolamenduko eta Etxebizitzako kontseilariaren urtarrilaren 18ko 7/2011 Foru Aginduaren bidez onetsitako II. kontrol eta ikuskapen plana (2011ko Nafarroako Aldizkari Ofiziala, martxoaren 17koa), 2011ko eta 2012ko ekitaldietan indarra izan zuena; Sustapeneko kontseilariaren abenduaren 24ko 115/2012 Foru Aginduaren bidez onetsitako III. kontrol eta ikuskapen plana (2013ko Nafarroako Aldizkari Ofiziala, urtarrilaren 22koa), 2013ko eta 2014ko ekitaldietan indarra izan zuena; Sustapeneko kontseilariaren abenduaren 29ko 97/2014 Foru Aginduaren bidez onetsitako etxebizitza arloko IV. kontrol eta ikuskapen plana (2015eko Nafarroako Aldizkari Ofiziala, otsailaren 5ekoa), 2015eko eta 2016ko ekitaldietan indarra izan zuena; eta Eskubide Sozialetako kontseilariaren urtarrilaren 19ko 33/2017 Foru Aginduaren bidez onetsitako etxebizitza arloko V. kontrol eta ikuskapen plana (2017ko Nafarroako Aldizkari Ofiziala, otsailaren 23koa), 2017ko eta 2018ko ekitaldietan indarra izan zuena.
-
kontrol eta ikuskapen planaren indarraldia amaiturik, 10/2010 Foru Legearen 57. artikuluan xedatutakoa kontuan hartuz, Eskubide Sozialetako kontseilariaren urriaren 26ko 393/2018 Foru Aginduaren bidez sortu da etxebizitza arloko VI. kontrol eta ikuskapen planaz 2019an eta 2020an arduratuko den departamentuarteko taldea; etxebizitza arloko iruzurra kontrolatzeko departamentuarteko koordinazio batzordeak proposatuta onesten diren helburuei jarraituz prestatu beharko da plan hori.
Plan berri honek azken 10 urtean metatutako esperientzia aprobetxatzen du, urte horietako planen egitura eta planteamendu orokorra jasota, egungo egoeran baliotsuak eta bateragarriak direnez, eta lortutako emaitzak erabiltzen ditu, alde batetik, lan ildoei jarraitzeko, eta bestetik, kontrol eta ikuskapenerako beste ildo batzuk urratzeko.
Alabaina, plan honek kontuan hartzen du, baita ere, abenduaren 26ko 28/2018 Foru Legea, Nafarroan etxebizitzarako eskubide subjektiboa arautzen duena, indarrean jarri dela berriki. Foru Lege horrek zenbait aldaketa egiten ditu maiatzaren 10eko 10/2010 Foru Legean, Nafarroan etxebizitza izateko eskubideari buruzkoan, eta ekainaren 2ko 4/2008 Legegintzako Foru Dekretuaren bidez onetsi zen pertsona fisikoen errentaren gaineko zergari buruzko Foru Legearen Testu Bateginean.
Beste berrikuntza batzuez gainera –horietako batzuk jarduera ildo berri gisa jaso dira plan honetan–, emantzipaziorako errentamenduagatiko kenkariak eta etxebizitza lortzeko errentamenduagatiko kenkariak aurreikusten ditu (“Emanzipa” eta “David” izeneko programak). Lehenengoaren xedea da etxebizitza alokatzeko errenta ordaintzen laguntzea 23tik 30 urte bitarteko gazteei. Bigarrenaren xedea, berriz, diru-sarrera txikiak dituzten familia unitateei ordainketa horiek egiten laguntzea. Bi kasuetan, ordainketa eskatu behar zaio aurrez etxebizitzaren alorrean eskumenak dituen departamentuari, eta hark erabakiko du dirulaguntza onartzea eta ordaintzea, betiere, legeak finkatutako eskakizunak betetzen badira.
Kenkari horiek onartzeko eta ordaintzeko, eskatzaileak erantzukizunpeko adierazpena aurkeztu behar du, eta ikuskapen bidez aitortutakoa egia dela egiaztatzeko beharra dakar horrek. Ikuskapen lan hori dela eta, beraz, egokia da plan honetan ardatz estrategiko berri bat sartu izana; zehazki, 5. ardatza, “Gazteek eta diru-sarrera txikiak dituzten familia unitateek alokairu errenta ordaintzeko laguntzak” izenekoa.
Beste alde batetik, Konstituzio Auzitegiak 2018ko otsailaren 22an emandako epaiaren ondotik, ia guztiz jarri zen indarrean berriz uztailaren 2ko 24/2013 Foru Legea, Nafarroan etxebizitzarako eskubidea ziurtatzeko neurri urgenteei buruzkoa. Foru Lege horrek 10/2010 Foru Legea aldatzen du, etxebizitza hutsaren kontzeptua finkatzen, etxebizitzak huts gisa aitortzeko prozedura arautzen eta Nafarroako Etxebizitza Hutsen Erregistroa sortzen baitu. 28/2018 Foru Legeak aipatutako foru lege horren zenbait artikulu aldatu ditu, araua hobeki eta modu argiagoan aplikatzea lortze aldera.
Horregatik guztiagatik, etxebizitza hutsen egoera ikuskatzeko beharrak beste ardatz estrategiko bat finkatzea ekarri du; zehazki, 6. ardatza, “Etxebizitza hutsak” izenekoa.
Hori horrela, honako hauek dira etxebizitza arloko VI. kontrol eta ikuskapen planaren ardatz estrategikoak:
-
ardatza.–Etxebizitza libreak, babestuak, eta birgaitze babestukoak sustatu eta eraikitzea.
Arlo honetako helburua argia da: ziurtatzea eraikinek eta etxebizitzek betetzen dituztela bizigarritasun eta irisgarritasun baldintzei buruzko Nafarroako araudia eta eraikuntzari buruzko Estatuko oinarrizko araudia (Eraikuntzaren Kode Teknikoa). Etxebizitza libreetarako ezarritako helburuei sustapena gauzatzea galarazten ahal duen edozein oztopo kendu nahi duen kontrola gehitu behar zaie etxebizitza babestuen kasuan. Horregatik, honako hauei buruzko dokumentazio administratiboa gainbegiratzen da: sustatzailea, orubearen egoera, hirigintza araudia betetzea eta etxebizitza babestuaren baldintza berariazkoak.
-
ardatza.–Etxebizitza babestuko adjudikazioak, bai jabetzaren araubidekoak, bai alokairukoak.
Helburua da etxebizitza babestuaren adjudikazio hartzaileak hura eskuratzeko baldintza orokorrak betetzen dituela segurtatzea, behar adinako kontrol administratibo egokien bidez.
Orobat, atal honetan etxebizitza babestuaren eskatzaileen zentsuan alta hartutako inskripzioen kontrola planifikatu gogo da; izan ere, erregistro horretako datuen arazketak etxebizitza babestuen adjudikazioa arintzen du.
-
ardatza.–Etxebizitza babestuen eskualdaketa eta lagapenak, kostu bidezkoak zein doakoak.
Etxebizitza babestuen helburu nagusia izanik legezko baldintzak betetzen dituztenek erabiltzea horiek, kontrola ezin da lehen adjudikazioetara bakarrik murriztu, eta bigarren eskualdaketa eta lagapenetan ere kontrolatu behar da; horregatik ezarri da hirugarren ardatz estrategiko hau, non jarduketa horiek direla bide, Administrazioak egiaztatzen baitu ez bakarrik hartzaileak baldintzak betetzen dituela, baita jabaria eskuz aldatzeko negozio juridikoaren prezioa eta gainerako ezaugarriak legezkoak direla ere.
-
ardatza.–Etxebizitza babestuen erabilera eta destinoa.
Helburua da etxebizitza babestuak haien jabe edo errentarien ohiko bizileku iraunkorrak direla zaintzea; beraz, ikuskapen eta zaintzako jarduketa da, bete-betean.
-
ardatza.–Gazteek eta diru-sarrera txikiak dituzten familia unitateek alokairu errenta ordaintzeko laguntzak.
Xedea da legean zehaztutako pertsonak izatea laguntzen benetako onuradun. Hori horrela, egiaztatu nahi da onuradunek benetan betetzen dituztela bi kasuetan kenkariaren aurretiko ordainketa onartzeko eta jasotzeko eskubidea ematen duten eskakizunak.
-
ardatza.–Etxebizitza hutsak.
Xedea da etxebizitza hutsak merkatuan sartzea sustatzea, etxebizitza gehiago egon dadin arrazoizko prezioan alokatzeko moduan; horretarako, zenbat etxebizitza huts dauden aztertuko da.
Ardatz estrategiko...
-
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba