28/2016 FORU LEGEA, abenduaren 28koa, Tributuei buruzko abenduaren 14ko 13/2000 Foru Lege Orokorra hein batean aldatzen duena.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
NAFARROAKO GOBERNUKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK.
Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak onetsi duela honako:
FORU LEGEA, TRIBUTUEI BURUZKO ABENDUAREN 14KO 13/2000 FORU LEGE OROKORRA HEIN BATEAN ALDATZEN DUENA.
ZIOEN AZALPENA
Foru lege honek Tributuei buruzko abenduaren 14ko 13/2000 Foru Lege Orokorraren aldaketa partzial bat egitea du xede, jabeturik lege horrek Nafarroako tributu sistemaren oinarrizko printzipioak garatzen dituela eta Foru Komunitateko zerga arloko antolamenduko oinarrizko araua dela. Horrela, zioen azalpenean esaten duenez, zergadunen eta Foru Komunitateko zerga administrazioaren arteko harremanen funtsezko euskarri da, eta tributuen aplikaziorako ardatz Nafarroan.
Hori kontuan hartuta eta ikuspegi horretatik ikusita, honen bidez egiten diren aldaketen asmo orokorra da tributu arloko prozedurak modernizatzea eta herritarren eta zerga administrazioaren arteko harreman horiek sendotu eta hobetzea, Nafarroako herritarrek zerga betebeharrak osokiago bete ditzaten ziurtatzeko, betiere segurtasun juridikoa eta zilegizko konfiantza gero eta handiagoak diren esparru batean.
Gogoratu beharra dago Zenbait zerga aldatu eta beste tributu-neurri batzuk hartzeari buruzko abenduaren 28ko 23/2015 Foru Legeko zazpigarren artikuluak jadanik heldu ziola Tributuei buruzko abenduaren 14ko 13/2000 Foru Lege Orokorra egokitzeko lanari, hura doitze aldera errealitate sozialean eta tributuen arloko harreman juridikoan eragiten duten inguruabar juridiko eta ekonomikoen bilakaera etengabeari.
Foru lege honek, beraz, aipatutako 23/2015 Foru Legeak ezarritako ildoari jarraitzen dio, eta erdietsi nahi dituen xedeak hiru multzo nagusitan sailka daitezke.
Lehenengo eta behin, zerga administrazioaren eskumenak eta ahalmenak sendotzea iruzur fiskalaren prebentzioari eta haren kontrako borrokari begira. Arlo horretan azpimarratu beharra dago Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrari V. titulu berri bat eransten zaiola, “Ogasun publikoaren kontrako delituaren kasuetarako jarduketak” izenekoa, osoki eskainia administrazio prozedura bat arautzeari, zeinak Nafarroako Zerga Ogasunari bide emanen baitio ikertutako zerga egitateei dagozkien tributu likidazioak egin eta likidazio horien zenbatekoak kobratzeko diru-bilketako jarduketak egiteko, delitu fiskalaren zantzuak egoteagatik zigor prozedura bati hasiera eman zaionean ere.
Bigarrenik, foru legeak zerga arloko foru araudia egokitu nahi du Europar Batasuneko zuzenbidearen eskakizunetara, bi gai hauei dagokienez: bata, Estatuko laguntzak berreskuratzea; eta bestea, finantza entitateei informazioa ematearen betebeharrak ezartzea, izan beharreko arretaren eta elkarrekiko laguntzaren esparruan.
Hirugarrenik, tributu arloko araudian hobekuntza tekniko batzuk sartzen dira, bai eta araudi hori Nafarroako Zerga Ogasunaren funtzionamenduan pilatu den eguneroko esperientziara egokitzekoak ere. Arlo horretan aipatzekoak dira gai hauekin lotutako neurrietan gertatutako aurrerapausoak: preskripzioa; tributu zor bat bidegabea deklaratu denean haren exekuzioa bertan behera uzteko aurkeztutako abal eta bermeen kostua itzultzea zergadunei; eta tributu arloko datuak Nafarroako administrazio publikoei lagatzea beren eginkizun eta eskumenak bete ditzaten.
Foru legeak sustatzen dituen aldaketak zehatzago azaltzeko, bidezkoa da proposatutako xedeen lehen multzoari begiratzea, zeina baita tributu arloko Administrazioak iruzur fiskalaren prebentzioan eta haren kontrako borrokaren arloan dituen eskumenak eta ahalmenak sendotzeari dagokiona. Esan dugunez, arlo honetan nabarmentzekoa da jarduketen eta prozeduraren arautze berritzailea, zerga arloko ikuskaritzak Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak aurkitzen dituen kasurako. Ezarritako jarduketen eta prozeduraren oinarria Zigor Kodearen 305.5 artikuluan dago (abenduaren 27ko 7/2012 Lege Organikoaren bidez egindako aldaketaren araberakoan), zeinean aukera bat irekitzen baita Zerga Administrazioaren diru-bilketarako prozedura ez dadin eten, prozedura penalaren hasieraren ondorioz, delitu fiskalaren kasuan. Arautze berri honen alderdi nagusiak hauek dira:
1. Aipatutako lege organikoaren jarraibideak betetzen dira: delitu fiskalaren zantzuak dituzten tributu prozeduretan, arau orokorra izanen da Nafarroako Zerga Ogasunak bere jarduketak ez gelditzea, baizik eta tributu likidazio bat egitea, eta tributu zorrari dagozkion kasuko diru-bilketako jarduketak garatzea. Horrenbestez, tributu-zorra tributu-likidazio aipatu horren bidez zenbatetsiko da kasu gehienetan, baina ezertan galarazi gabe epailearen erabaki bat egotea geroago, hari kontrajarria edo hura eten dezakeena. Aurrekoa gorabehera, zenbait kasu murriztu zedarritzen dira, zeinetan tributu jarduketak geldiarazten ahalko baitira tributu likidaziorik egin gabe.
Azken finean, zerga prozedura bat ezartzen da, halakoa non kasu gehienetan Zerga Administrazioa behartuko baitu tributu likidazioak eta haien diru-bilketa egitera, are zigor prozedura bat tramitatzeari ekiten zaion kasuetan ere.
2. Jarduteko modu berri horrek egungo egoera nabarmen hobetzea ahalbidetuko du; izan ere, gaur egun ez dira nahikoak zigor arloko epaitegiek diru-bilketarako eta kautelazko neurriak hartzeko aurrera eramandako jarduketak, eta horrek ahalbidetzen du, askotan, ustezko arau-hauslearen ondarea “desager” dadin.
3. Arauaren eduki berriari esker, gainera, Ogasun Publikoaren kontrako delitu baten ustezko egileei eman zaien mesedezko tratua amaituko da. Izan ere, zerga arloko arau-hauste administratibo baten egilea gaur egun behartuta dago likidazioaren zenbatekoa ordaintzera edo likidazio-egintza administratiboaren exekutibotasunaren etetea bermatzera. Delitu fiskal baten ustezko egilea, ordea, ez. Proposatzen den araudiarekin, delitu fiskalaren ustezko egileak ere ordaindu edo abala eman beharko du zerga administrazioak agindutako likidazioaren tributu-egintzaren exekutibotasunaren etetea bermatzeko.
4. Aurrekoa gorabehera, ordena penalaren jurisdikzioaren lehentasuna mantentzen da, zigor arloko epaileak diru-bilketarako egintza administratiboak eten edo aldatzen ahalko baititu eta, horrekin batera, egokitzat jotzen dituen kautelazko neurriak hartu eta Zerga Ikuskaritzak agindutako tributu-likidazioaren exekutibotasuna eteteko baimena eman; horrez gain, ordena penalaren lehentasuna berretsita gelditzen da epaileak bere epaian behin betikoz frogatutzat deklaratzen dituen egitateek tributu-likidazioaren aldean izanen duten gailentasunarekin. Egitate horien ondorioz, kasua bada, zigor bat ezarriko da eta, halaber, tributu-iruzurraren behin betiko zenbatespena eta kalifikazioa eginen dira.
5. Beste berritasun nagusi bat hau da: Zigor Kodean xedatutakoarekin bat, Zerga Ikuskaritzak bi zerga likidazio desberdin egiten ahalko ditu: lehenbizikoan sartuko dira Ogasun Publikoaren kontra egindako balizko delituarekin lotura daukaten zerga betebeharraren elementuak; eta bigarrenean, berriz, balizko delitu fiskalarekin loturarik ez daukaten zerga betebeharraren elementuak. Delituarekin loturarik ez daukaten elementuei dagokien azken likidazio horren tramitazioak ikuskapen prozedura arruntaren araberakoa beharko du izan. Beste likidazioak, aldiz, hau da, delituarekin lotutako elementuenak, bere tramitazioan ez du beteko ikuskapen prozedura arrunta, eta berariazko prozedura ezartzen zaio.
Zerga administrazioaren ahalmenak indartzeko neurrien multzoan, ezin da aipatu gabe utzi tributu erantzukizunaren deribazioaren arloko jarduketen hobekuntza. Zerga Iruzurraren aurkako Planean jasotako proposamen baten ildotik, lehen aldaketa da Tributuei buruzko Foru Lege Orokorraren 32. artikuluaren 3. idatz-zatian jasotako erantzukizunaren izaera aldatzea (“beloa altxatzea” izenekoaren kasuei dagokiena), erantzukizun subsidiarioa izatetik solidarioa izatera igaroaraziz.
Proposatutako aldaketaren xedea da sozietate-sareen zorrak kobratzeko aukerak areagotzea, beloa altxatzearen doktrinaz baliatzea beharrezkoa denean.
Bigarren aldaketa 32.2 artikuluan gertatzen da, zeinak arautzen baitu konkurtso-administratzaileen eta sozietate-likidatzaileen erantzukizun subsidiarioa, konkurtso-egoeran edo likidazio-prozesuan dauden zergadunek dituzten tributu-betebeharrak betetzeko beharrezkoak diren zuzemenak egin ez dituzten kasurako.
Aipatutako 32.2 artikuluaren aldaketaren funtsa da, batetik, zabarkeriak edo asmo txarrak utz diezaiotela erantzukizuna baieztatu ahal izateko baldintza izateari. Horren arrazoia da maiz zaila izaten dela, erantzukizuna baieztatze aldera, zabarkeria edo asmo txarra frogatzea. Pilatutako esperientziak dio, aldiz, Diru-bilketa Zerbitzuak halako kasu batzuk aurkitu izan dituela, eta horietan erantzukizun-baieztatzea eragotzia suertatu dela. Eta gogoratu behar da gure inguruko zerga administrazioek hala dutela araututa.
Bestetik, arau horretan berean erantzukizun subsidiarioko beste kasu bat ezartzen da konkurtso-administratzaileentzat eta sozietateen likidatzaileentzat, tributu kredituen aldean lehentasunik ez duten hirugarrenen kredituak ordaindu direnekoa, eta muga gisa izanen du bidegabeki ordaindutakoaren zenbatekoa.
Garrantzizko beste aldaketa bat zeharkako zenbatespenaren araubideari dagokiona da, eta helburu du hark egun dituen akatsak eta gabeziak zuzentzea. Horrela, zeharkako zenbatespenean erabili beharreko datuen jatorriak eta sorburuak zehazten dira: zeinu, indize eta moduluenak, zergadunak zenbatespen objektiboko metodoa aplikatzea izan badu; enpresak berak emandako informazioarenak; azterlan estatistikoenak edo zerga administrazioak hartutako lagin batenak. Adierazten da, halaber, zeharkako zenbatespena aplikatzen ahal zaiela salmenta eta diru-sarrerei soilik, edo erosketa eta gastuei soilik, edo biei aldi berean, ezkutatutako datuei edo ez daudenei begiratuta. Eta jasandako BEZ kuoten kengarritasuna onartzen da, zergaren araudiak oro har eskatzen dituen fakturak edo agiriak ez daudenean ere, betiere Administrazioak datuak edo zantzuak eskuratzen baditu, frogatzen dutenak ezen zergadunak egiaz jasan dituela...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba