22/2020 FORU LEGEA, abenduaren 29koa, Nafarroako Toki Ogasunei buruzko Foru Legea aldatzen duena.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
304. ALDIZKARIA - 2020ko abenduaren 31a 1. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEA 1.1. XEDAPEN OROKORRAK 1.1.1. Foru legeak eta legegintzako foru dekretuak 22/2020 FORU LEGEA, abenduaren 29koa, Nafarroako Toki Ogasunei buruzko Foru Legea aldatzen duena. NAFARROAKO FORU KOMUNITATEKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK.
Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak onetsi duela honako:
FORU LEGEA, NAFARROAKO TOKI OGASUNEI BURUZKO FORU LEGEA ALDATZEN DUENA.
HITZAURREA
Nafarroako Foru Komunitateak, Konstituzioaren lehen xedapen gehigarrian xedatutakoaz baliatuz, eskumen-gaikuntza du bere toki ogasunei dagokiena arautzeko, eta arlo horretan araubide historikoa, bereki eta espezifikoa izan du.
Gaikuntza hori Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 46.1 artikuluan zehaztuta dago, Nafarroari esleitzen baitizkio “gaur egun (lege organikoak indarra hartzean) dituen ahalmen eta eskumenak, 1841eko abuztuaren 16ko Lege Itunduan, 1925eko azaroaren 4ko Errege Lege-dekretu Itunduan eta beren xedapen osagarrietan erabakitakoaren babesean, bai eta aurrekoekin bateragarriak izan eta Estatuko oinarrizko legeriaren arabera autonomia erkidegoei edo probintziei dagozkiekeenak ere”.
Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen hirugarren xedapen gehigarriak ezartzen duenez, lege hori Nafarroan aplikatuko da halako heinean non ez zaion kontrajartzen Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 46. artikuluak Nafarroako toki administraziorako ezartzen duen araubideari.
Aurrekontu Egonkortasunari eta Finantza Jasangarritasunari buruzko apirilaren 27ko 2/2012 Lege Organikoaren azken xedapenetako hirugarrenaren lehen apartatuak ezartzen duenez, lege horrek ezarritakoa Nafarroako Foru Komunitateari aplikatuko zaio, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoko 64. artikuluak dioenez, Estatuaren eta Nafarroako Foru Komunitatearen arteko Hitzarmen Ekonomikoak xedatuari jarraikiz.
Aurrekontu Egonkortasunari eta Finantza Jasangarritasunari buruzko apirilaren 27ko 2/2012 Lege Organikoan aurreikusitako informazio-emate betebeharrak garatzen dituen urriaren 1eko HAP/2105/2012 Aginduaren xedapen gehigarri bakarrean xedatzen da ezen hura Nafarroako Foru Komunitatean aplikatuko dela, betiere apirilaren 27ko 2/2012 Lege Organikoaren azken xedapenetako hirugarrenean xedatutakoarekin bat.
Bestalde, Estatuaren eta Nafarroaren arteko Hitzarmen Ekonomikoak (1990eko uztailaren 31n izenpetua; abenduaren 26ko 28/1990 Legea), zazpigarren xedapen gehigarrian ezartzen du Foru Komunitateari dagozkiola Estatuak toki entitateetan betetzen dituen finantza arloko tutoretza ahalmenak, Aurrekontu Egonkortasunari buruz orduan indarra zuen abenduaren 12ko 18/2001 Lege Orokorraren aplikazioarekin lotuta; horren esanahia ezin da inola ere izan Nafarroako toki entitateen autonomia-maila apalagoa izatea araubide erkidekoek dutena baino.
Halaber, Hitzarmen Ekonomikoaren 48. artikuluak ezartzen du Nafarroako Foru Komunitateari dagozkiola 1841eko abuztuaren 16ko Lege Itunduak, 1925eko azaroaren 4ko Errege Lege-dekretu Itunduak eta gainerako xedapen osagarriek ezarritakoaren arabera toki ogasunen arloan dituen ahalmen eta eskumenak.
Foru lege honek zenbait aldaketa egiten ditu Nafarroako Toki Ogasunei buruzko martxoaren 10eko 2/1995 Foru Legean, hala toki entitateen aurrekontu eta barne kontrolaren esparruari nola toki tributuen esparruari dagokionez.
Horrela, 13. artikuluko 5. apartatua aldatzen da, berariaz gehitzeko, Nafarroako Toki Administrazioari buruzko uztailaren 2ko 6/1990 Foru Legean aurreikusi bezala, ordenantza fiskalek indarra hartuko dutela onetsi eta hurrengo ekitaldian, salbu eta ordenantzetan bertan beste data bat adierazten bada, indarra har dezaten argitaratzearekin batera edo argitara eman ondoren.
Aurrekontuaren eta gastu publikoaren arloan, aurrekontuaren likidazioa egiteko aurreikusitako data aldatzen da, martxoaren 1etik 31ra, onesteko denbora emateko.
Horrenbestez, aurrerantzean toki entitateko buruak apirilaren 30ean aurkeztu beharko ditu toki entitateko egoera-orriak eta kontuak, bi aurkezpenak egun berberetan ez egiteko.
Horrekin batera, desagertzen da ordainagiri bidez ordainarazitako tributu-zorrak edo ordezkoek atxikipenarengatik ordaindu behar dituztenak geroratzeko ezintasuna, horrela toki entitateek aukera izan dezaten zailtasun ekonomikoak dituzten subjektu pasiboei tributu horiek ordaintzen laguntzeko eskaera gero eta ohikoagoari erantzuteko; behar hori oso agerian geratu da egun bizi dugun osasun eta ekonomia krisialdiaren hasieratik.
Bestalde, aurreikusten da ezen toki entitateek kreditu transferentziak onesteko hartzen dituzten erabakiak, hondamendi publikoko edo antzeko kasuetan, exekutiboak izanen direla berehala, zein diren ere haien kontra aurkezturiko erreklamazioak, zeinak bideratu beharko baitira aurkeztu eta hurrengo zortzi eguneko epean, eta ezetsitzat hartuko dira ez bazaio erreklamazioaren egileari ebazpenik jakinarazten epe horretan.
Horrekin erantzuna ematen zaio toki entitate askok egindako eskaera bati, garrantzi berezia duena osasun- eta ekonomia-krisiko egungo egoera jadanik aipatuan; izan ere, bide hau araudian aurreikusirik zegoen kreditu bereziak eta kreditu-gehigarriak emateko soilik.
Orobat beharrezkotzat jotzen da toki entitateei aurrekontu eta ekonomia kudeaketaren arloko tresna malguak ematea, modua emanen dutenak gastu espedienteen tramitazio administratiboa aurreratzeko, behar den kreditua aurrekontuan eskuragarri egotera bideraturiko erabakiak hartzen diren bitartean; dela ekitaldi bererako, dela aurreko ekitaldirako, hain zuzen aurrekontu-egozpena eginen zaion horretarako.
Aukera horretan mota guztietako gastuak sartzen direnez, aurreikusten da kontrataziorako baldintza-agirietan, administrazio klausula partikularretako baldintzetan, dirulaguntzen deialdietan edo, gastuaren izaeraren arabera, beharrezkoak diren agirietan berariaz jasoko dela prebentzio hau: gastua, zeinaren tramitazioa aurreratzen ari baita, edo, kasua bada, baita adjudikazioa edo ebazpena ere, etenda egonen dela kasuan kasuko betebeharrak dagokion ekitaldian finantzatzeko kreditu egokia eta nahikoa izan arte.
Dagokion kreditua egoteko behar den finantzaketa honako hauen baitakoa izaten ahalko da, osorik edo partzialki: baliabide berekiak, mailegu bat, kreditu bat, transferentzia bat edo beste entitate publiko edo pribatu baten ekarpena edo dirulaguntza, adibide batzuk aipatzearren.
Horrela, toki entitateei ahalbidetzen zaie kreditua izan aurretik tramitatzea, besteak beste, kontratazio espedienteak, hurrengo ekitaldirako ez eze, uneko ekitaldirako ere bai.
Bestalde, Nafarroako toki entitateen aurrekontu egitura onesten duen irailaren 23ko 234/2015 Foru Dekretuan jasotako terminologiara ekartzen da foru legekoa, terminoak eguneratu eta harmonizatu baitzituen, halako moduan non “aurrekontuko partida” kontzeptua “aurrekontu aplikazioa” izanen baita hemendik aurrera, eta programen eta haien banaketaren araberako sailkapen berriak lehengo sailkapen funtzionala ordeztuko baitu.
Orobat, zenbait aldaketa proposatzen dira aurrekontu aldaketei dagokienez, toki entitateen aurrekontu kudeaketa arinagoa izan dadin.
Izan ere, aurreikusten da osoko bilkurak onetsi ahal izanen dituela aparteko kredituak edo kreditu-gehigarriak, egiaz erabilgarriak diren baliabide atxikiekin finantzatuak, aurrekontuaren likidazioaren onespenaren zain egon gabe; gauza bera aurreikusten da aurreko ekitaldian gastatu gabeko kredituak sartzeko ere.
Bi kasuetan nahitaezkoa izanen da kontu-hartzailetzak txostena egitea finantzaketaren egiazko erabilgarritasunari buruz. Hartara, exekuzioaldian dauden espedienteen aurrekontu arloko kudeaketa arintzen da diru-sarrera atxiki erabilgarriekin, aurrekontuaren likidazioa onetsi arte.
Era berean, aurreikusirik dago osoko bilkurak tresna bat jaso dezala exekuzio oinarrietan (toki entitatearen aurrekontuarekin batera onesten direnak), organo horren eskumenekoak diren aurrekontu aldaketak tramitatu eta indarrean jartzekoa, aurrekontuaren onespenerako erabiltzen denaren parekoa baino arinagoa.
Aldaketa horien xede nagusia tramitazio urgentea da, hurrengo ekitaldira arte berandutu ezin diren gastuak exekutatzeko; izan ere, hala egin ezean, hurrengo ekitaldian sartuko lirateke, eta ez indarreko aurrekontu-ekitaldian.
Horrenbestez, aldaketaren beraren izaera eta justifikazioarekin bat, tramitazioak helburuen lorpenerako egokia izan behar du; hau da, gastua uneko ekitaldian exekutatzea.
Hori dela eta, egoera batzuk gerta daitezke zeinetan aurrekontu aldaketetarako eta aurrekontuaren beraren onespenerako tramite berdinak eskatzeak de facto ezinduko baitu uneko aurrekontu ekitaldian gauzatzea egin nahi den aldaketa.
Horri gehitu behar zaio, aldaketen eduki materialari dagokionez, ez dagoela alde nabarmenik beste batzuekin alderatuta, esate baterako diru-sarreren bidezko kredituak sortzearekin, zeinaren tramitazioa exekuzio oinarrietan jaso bezala egiten baita, betiere baldintzak betez gero: egiaz lortu behar dira zergaz besteko diru-sarrera berriak, aparteko kredituetarako eta kreditu-gehigarrietarako aurreikusitakoen antzekoak, eta, uneko ekitaldian gastatzea lortu ezean, diruzaintzako gerakinean sartuko dira, aparteko kredituak edo kreditu-gehigarriak emateko espedienteak tramitatzea ahalbidetuz, bestelako tramitazioa baitute.
Horregatik, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkideari buruzko urriaren 1eko 39/2015 Legearen 1.2 artikuluan ezarritakoarekin bat, beharrezkoa da martxoaren 10eko 2/1995 Foru Legeak ahalbidetzea toki entitatearen aurrekontuaren exekuzio oinarrietan aurreikusi ahal izatea aparteko kredituak, kreditu-gehigarriak eta antzekoak emateko espedienteak jendaurrean jartzea iragarki-taulan argitaratuz, osoko bilkurak hasiera batean onetsi ondoren; hala egitea eraginkorra, proportzionatua eta beharrezkoa da arestian aipatutako helburuak betetzeko.
Epe horretan erreklamazioak edo...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba