16/2018 FORU LEGEA, ekainaren 27koa, zeinaren bidez aldatzen baita azaroaren 26ko 33/2013 Foru Legea, 1936ko kolpe militarraren ondorioz eraildako eta errepresioaren biktima izandako Nafarroako herritarrei errekonozimendua eta ordain morala ematekoa.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
NAFARROAKO FORU KOMUNITATEKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK.
Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak onetsi duela honako:
FORU LEGEA, ZEINAREN BIDEZ ALDATZEN BAITA AZAROAREN 26KO 33/2013 FORU LEGEA, 1936KO KOLPE MILITARRAREN ONDORIOZ ERAILDAKO ETA ERREPRESIOAREN BIKTIMA IZANDAKO NAFARROAKO HERRITARREI ERREKONOZIMENDUA ETA ORDAIN MORALA EMATEKOA.
HITZAURREA
Gauza jakina eta nabarmena denez, oso zabala da memoria historikoari buruzko araugintza; eta, zehazki, sinbolo frankistei buruzkoa.
Azaroaren 26ko 33/2013 Foru Legeak argi finkatu zuen zein izan behar duen administrazio publikoen jokabideak, eta prozedura bat ere zehaztu zuen, zeina oinarrituta baitago zentsu baten prestaketan eta zentsu horri 5. artikuluaren bidez sortutako Batzordeak emandako onespenean. Egitate administratibo hori gauzatu egin da jadanik.
Nolanahi ere, toki entitateekin lankidetzan sinbolo frankistak banan-banan zerrendatzeko ekimenak berekin ez dakar sinbolo horiek kentzeko betebeharra. Hori dela eta, aztarna frankistak kentzea, tartean toki entitateak daudenean, udala kudeatzen duten pertsonen borondate onaren esku geratzen da. Gauza bera gertatzen da sinbolo edo aipamena erakunde pribatu baten jabetzaren barruan kokatuta dagoenean.
Beste autonomia erkidego batzuek jada egin duten bezala, lege honek zehapen-araubide bat ezarri nahi du, legearen betetzea ez dadin diskrezionala izan gai garrantzitsu eta sentibera hauetan, horrelakoak baitira lege honetan arautzen direnak.
Anomalia demokratiko bat da estatu-kolpe frankista hasi zenetik 81 urte igaro direnean kale eta eraikin askotan oraindik ere ukiezin gisa irautea diktadurak bere burua hiri-ingurunean ere inposatzeko ezarri zituen sinbolo eta aipamenetako batzuek.
Horri dagokionez, abenduaren 26ko 52/2007 Legeak, gerra zibilean eta diktaduran jazarpena edo indarkeria pairatu zutenen eskubideak aitortu eta zabaldu eta haien aldeko neurriak hartzeari buruzkoak, honako hau zehaztu zuen bere zioen azalpenean: “halaber, zenbait neurri ezartzen dira (15. eta 16. artikuluak) gerra zibileko edo diktadurako sinboloei eta oroigarriei dagokienez, altxamendu militarraren, gerra zibilaren eta diktaduraren errepresioaren gorespen oro ekiditeko printzipioa oinarri, konbentziturik gaudelako herritarrek eskubidea dutela hori horrela izan dadin, sinbolo publikoak elkargunerako aukera izan daitezen, ezen ez liskar, laido edo bidegabekeriarako”.
Horixe dio, halaber, 1936ko kolpe militarraren ondorioz eraildako eta errepresioaren biktima izandako Nafarroako herritarrei errekonozimendua eta ordain morala emateko azaroaren 26ko 33/2013 Foru Legearen zioen azalpenak, sinbologia frankista aipatzen duenean: “Bidezkoa da, halaber, Nafarroako Parlamentuaren 2003ko martxoaren 10eko adierazpenean jaso zen bezala, “Nafarroako erakundeek baliabideak jartzea askatasunaren aurkako elementu sinbolikoak, denok gainditu nahi dugun iragan horren adierazle ere badirenak, desagerrarazteko”. Horri dagokionez, berretsi eta osatu beharra dago Nafarroako Sinboloei buruzko apirilaren 4ko 24/2003 Foru Legearen xedapen iragankor bakarrak eta Gerra Zibilean eta diktaduran jazarpena edo indarkeria pairatu zutenen eskubideak aitortu eta zabaldu eta haien aldeko neurriak hartzeari buruzko abenduaren 26ko 52/2007 Legearen 15. artikuluak ezarritakoa; zeren eta, urteak igaro diren arren, bai baitaude oraindik ere sinbolo batzuk, kendu beharko liratekeenak, biktimentzat eta gizarte demokratikoaren balioentzat laidogarri izateagatik.
Horrenbestez, badago zuzenbidearen eta moralaren arloetako betebehar ukaezin bat, gure hiri eta herrietako kale eta eraikinetako sinbolo frankistak behin betiko kentzeari ekitekoa. Eta jarduketa muntaduna denez, eta batez ere urgente eta eztabaidaezina, garrantzitsutzat jotzen da zehapen-araubide bat ezartzea.
Artikulu bakarra.–Azaroaren 26ko 33/2013 Foru Legea aldatzen da, 1936ko kolpe militarraren ondorioz eraildako eta errepresioaren biktima izandako Nafarroako herritarrei errekonozimendua eta ordain morala ematekoa. Hona aldaketak:
Bat. 11. artikulua aldatzen da. Testu hau izanen du:
“11. artikulua. Sinbolo, idazkun eta aipamen frankistak kentzea.
-
Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioko departamentu...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba